Tükenmişlik sendromu kalbi vuruyor
İş hayatındaki yoğun stres ve psikososyal risk faktörleri, ruh sağlığını olduğu kadar kalp damar sağlığını da olumsuz etkiliyor. Girişimsel Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Metin Esen, son günlerde birçok ünlüyle de gündeme oturan tükenmişlik sendorumunun her iki cinsiyette olmak üzere özellikle erkeklerin kalp damar sağlığında risk faktörü oluşturduğunu belirtti.
Yoğun çalışma koşulları, başarma hırsı ve onun getirmiş olduğu başarısızlık korkusu, aşırı rekabetçi çalışma ortamı… Modern dünyanın sunduğu tüm bu stres faktörleri ruhu olduğu kadar kalbi de yıpratıyor. Gelişmiş ülkelerin en yaygın sağlık sorunlarının başında gelen kalp damar hastalıkları ile modern yaşamın kabusu tükenmişlik sendromu arasında sıkı sıkıya bir ilişki bulunuyor. Ülkemizin en önemli kardiyologlarından Girişimsel Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Metin Esen, kalp damarlarının tıkanmasına neden olan risk faktörlerinin önemli bir bölümününpsikososyal nedenlerden kaynaklandığını belirtiyor. Prof. Dr. Ali Metin Esen, “Psikososyal risk faktörleri arasında düşük sosyoekonomik durum, sosyal izolasyon, iş ve aile hayatındaki stres, depresyon, anksiyete, tip D kişilik ve tükenmişlik sendromu yer almaktadır. 52 ülkede 15 bin 152 kalp krizi vakasının incelendiği bir bilimsel araştırmada, vakaların yüzde 35’inde psikososyal risk faktörlerinin sorumlu olduğu ortaya çıkarılmıştır.” diyerek kalp rahatsızlıkları ile psikososyal risk faktörleri arasındaki ilişkiyi açıklıyor.
Erkekler risk altında
Prof. Dr. Ali Metin Esen, kişinin çalışma hayatında kendisini aşırı yorgun, moralsiz ve huzursuz hissetme hali olarak özetlediği tükenmişlik sendromu ile kalp damar sağlığı arasındaki ilişkinin, ilk kez 1987 yılında ortaya çıkarıldığını söyleyerek sözlerine şöyle devam ediyor: “12 bin 895 erkek ve kadının koroner kalp hastalıkları gelişiminin izlendiği ARIC çalışmasının 2010 yılında yayınlanan sonuçlarında, tükenmişlik sendromunun kalp damar hastalıkları ile çok yakın ilişki içinde olduğu açıklanmıştır. 2015 yılı içerisinde ise 19 bin 329 kişinin 1974 yılından itibaren takip grubuna kaydedilen 45 yıllık raporların yayınlandığı Kopenhag kalp çalışması sonuçları da oldukça dikkat çekiciydi. Yapılan çalışmada, tükenmişlik sendromunun özellikle erkeklerde kalp damar sağlığı için daha fazla risk faktörü oluşturduğu ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte her iki cinsiyette de diğer tüm risk faktörlerinden bağımsız olarak tükenmişlik sendromu, kalp damar hastalıklarının en önemli etkenidir.”
Stresli iş ortamı kalbe zarar veriyor
İş hayatındaki çalışanların yaş skalasına bakıldığında karşımıza, 35 – 65 yaş grubu çıkıyor. Bu yaş grubunda, kariyerlerinin üst noktasında olan ve stres hormonlarının yüksek seyrettiği kişilerde kalp ve damar hastalıkları daha fazla görülüyor. Avrupa Kalp Cemiyeti’nin en son yayımladığı çalışmada, iş hayatındaki stresin ve getirmiş olduğu depresif ruh halinin kalp damar hastalıklarını daha çok tetiklediğini ifade eden Prof. Dr. Ali Metin Esen, “Son yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerdeki kişilerdeki kalp damar hastalıklarının nedenleri incelendiği zaman karşımıza obezite, şeker, yüksek kolesterol ve sigara çıkmaktadır. Her ne kadar bu risk faktörleriyle savaşılsa da kalp damar hastalıkları hâlâ birinci sırada yer almaktadır. Buradaki en önemli etken ise psikososyal risk faktörlerinde artan görülme sıklığıdır. İşte yaşanan stres ile hareketsiz yaşam ve obezite gibi faktörler bir araya geldiğinde kalp hastalıklarına yakalanma riskimiz önemli ölçüde artmaktadır.” dedi. Prof. Dr. Ali Metin Esen, kalp damar hastalığı riskini azaltmak isteyen herkese, düzenli bir beslenme programı izlemelerini, egzersiz yapmayı alışkanlık haline getirmelerini,stresi kalp sağlığına zarar vermeyecek hale getirebilecek yöntemleri kullanmayı ve sigarayı bırakmalarını tavsiye ediyor.