Kendi doğrularında ısrar eden, katı kuralları olan ve bu kurallara uyulmamasından hiç hoşlanmayan mükemmeliyetçiler… Sağlıklı hallerde başarıyı yakalayan mükemmeliyetçi karakterler, sağlıksız hallerde yaşamda kendine ve çevresine en çok engel olan kişiler olarak karşımıza çıkıyor. Dahası bir ebeveyn mükemmeliyetçi bir karaktere sahipse, hata yapma korkusundan hiçbir şey yapamayan çocuklar yetişiyor…
Spiritüel Yaşam Uzmanı Gülden Üner, mükemmeliyetçi ebeveynin çocuklarını yetiştirirken onların isteklerine, düşüncelerine önem vermeyerek kendi fikirlerini empoze etmeye çalıştıklarını belirterek, “Bu durumda çocuk bilinci hayatın içerisinde ne yapacağını bilemeyecek hale gelebilir. Çocuk yaşama hazır hissedemeyebilir. Çocuklarınıza doğrularınızı empoze etmeyin, yeteneklerini destekleyin” diyor.
Mükemmeliyetçi insanların kişilik özellikleri
İnsanı tanıma sanatı olarak bilinen Enneagram kişilik testine ilişkin bilgi veren Spiritüel Yaşam Uzmanı Gülden Üner, Enneagram kişilik tiplerine göre mükemmeliyetçi yapıya sahip olan kişilerin mantıklı, prensipleri olan, disiplinli bir yapıya sahip olduğunu belirterek, bu kişilik özelliklerini şöyle anlattı: “Güçlü doğru-yanlış anlayışları vardır. Dürüstlük ve adil olmak gibi taviz veremeyecekleri değerlere sahiptirler. Detaycıdırlar. Kendilerini iyi ifade ederler. Doğru olanı kendilerinin gördüğüne inanarak kendi doğrularını ısrarla kabul ettirme eğilimine geçebilirler. Kurallara uyulması gerektiğine inanırlar. Kendi yaşamlarında kuralları vardır. Bu kurallara uyulmamasından hoşlanmayabilirler.”
Yaşama hazır hissetmez
Kişilik tiplerinin sağlıklı, averaj ve sağlıksız olmak üzere üç boyutu olduğunu kaydeden Gülden Üner, kişiliğinin sağlıklı boyutunu yaşayan bir mükemmeliyetçinin yaşamda dengesini bulduğunu kaydetti. Ancak averajın altında davranışlar sergilemeye başladığında özellikle çocuk yetiştiren mükemmeliyetçi ebeveynin çocuğu daima doğru olanı yapma konusunda zorladığını ifade eden Üner, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bunu yaparken eleştirme eğiliminde olur. Çocuk bilinci bu eleştirileri, kendinin yetersiz olduğu şeklinde algılayabilir. Dolayısıyla yetersizlik duygusu ile birlikte özgüven, özsaygı, öz değer ve öz sevgi eksikliği yaşamasına sebep olabilir.”
Korku ellerini ayaklarını bağlıyor
Mükemmeliyetçi ebeveynin çocuklarının kişilik yapısına göre değişiklik göstermekle birlikte, detaycı, sorgulayıcı, stres seviyesi yüksek ve mükemmel olmaya çalışan davranışlar sergilediğini kaydeden Gülden Üner, “Hata yapma korkusundan hiçbir şey yapmayabilir” dedi.
Sağlıklı bir mükemmeliyetçinin çocuğun kendine has özelliklerini değiştirmeye çalışmadan olduğu gibi kabul ederek onu yapabileceklerinin en iyisini yapması konusunda destekleyeceğini anlatan Gülden Üner, “Bu destekle büyüyen çocuk duygularını ve mantığını dengede kullanmayı öğrenir. Güçlü yaşamsal pozitif değerlere sahip olur. Ne istediğini bilen özgüven sahibi bireyler olurlar. İşlerini titiz, düzenli, disiplinli bir şekilde yapmayı öğrenirler” diye konuştu.
Her zaman herkes hata yapabilir
Gülden Üner, mükemmeliyetçi ebeveynin insanları olduğu gibi kabul etmeyi, sadece kendi düşüncelerinin mutlak doğru olamayacağını, çocukları ve kendileri dahil olmak üzere herkesin zaman zaman hata yapabileceğini kabul etmeleri ve özellikle çocuklarına hata yapmamaları konusunda baskı yapmayı bırakmaları gerektiğine işaret etti. Üner, çocuğun ilgi alanları ve yeteneklerinin farkına varılarak bu yeteneklerini geliştirme konusunda desteklenebileceğini kaydeden Üner, “Ancak çocuk mükemmel olmaya zorlanmamalıdır” ifadelerini kullandı.
