İşte bir millete, demokrasi özgürlük ve aydınlanma getiren destanın öyküsü:
Türk Milleti’nin Kurtuluş Mücadelesi 19 Mayıs 1919’da başladı. Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, Samsun’a ayak bastı. Parçalanmış bir milleti birleştirdi. İmkansızlık içindeki bir orduyla tüm dünyaya meydan okudu. Diğer yandan da Ankara’da yeni devletin temelleri atıldı. 23 Nisan 1920’da, Türkiye Büyük Millet Meclisi kuruldu. Yeni Anayasa yazıldı. Zafer, son düşman askerinin İzmir’de denize dökülmesiyle geldi… Ama bu daha başlangıçtı. Asıl destan, bir sonbahar akşamı Ankara’da alınan kararla başladı.
ÇANKAYA’DA TOPLANDILAR
Tarih 28 Ekim 1923… Genç Türkiye Devleti, hükümet kriziyle karşı karşıya kaldı. Mustafa Kemal, bundan çıkış için kararını verdi. Anayasa’nın ilk maddesi, “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” sözüyle müjdelenen Cumhuriyet’i ilan etme vakti gelmişti!.. Ulu Önder, yakın çalışma arkadaşlarını Çankaya Köşkü’ne akşam yemeğine davet etti. Masada, İsmet İnönü, Fethi Okyar, Kazım Özalp vardı. Mustafa Kemal, “Beyler yarın Cumhuriyet’i ilan ediyoruz” dedi. Yemekten sonra da Meclis’e sunulacak kanun teklifi üzerinde çalışmaya başladılar.
OY BİRLİĞİYLE KABUL EDİLDİ
29 Ekim 1923, akşam saat 18.45’te Millet Meclisi toplandı. İsmet İnönü, Anayasa’nın birinci maddesinin “Türkiye Devleti’nin yönetim şekli cumhuriyettir” biçiminde değiştirilmesi için görüşme açılmasını istedi. Meclis’te heyecanlı konuşmalar yapıldı. Görüşmeler sonrası kanun teklifi oy birliğiyle kabul edildi. Meclis’te “Yaşasın Cumhuriyet” nidaları yükselmeye başladı. Saat 20.30 civarıydı. Bu dakikadan itibaren Türkiye Devleti’nin adı Türkiye Cumhuriyet olmuştu.
101 PARE TOP ATIŞI
Millet ise Meclis önünde çıkacak kararı bekliyordu. Cumhuriyet’in ilanı ve Atatürk’ün Cumhurbaşkanı seçilmesi büyük bir coşkuyla karşılandı. Cumhuriyet’in ilk kutlanışı da 29 Ekim 1923 akşamı oldu. Bu karar Ankara’da 101 pare top atışıyla karşılandı. Cumhuriyet’in bayram olarak kutlanması ise 1925 yılında çıkarılan bir kanunla oldu… Cumhuriyet’in ilan edildiği 29 Ekim günü, tüm yurtta şenliklerle kutlanmaya başlandı. Son yıllarda, Cumhuriyet’e ve Mustafa Kemal’e yönelik itibarsızlaştırma çabalarına rağmen, coşku hiç azalmadı. Millet, kendisine bağımsızlık, egemenlik, aydınlanma ve demokrasi getiren Cumhuriyet Bayramı’na sahip çıktı.
