Gelişen teknolojik koşullar nedeni ile insanların daha çok masa başında çalıştığına, banka işlemlerini, alışverişlerini ve daha birçok işini internet üzerinden hallettiğine dikkati çeken Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ) Tıp Fakültesi Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Öcal Berkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bu durumun insanları hareketsiz bir yaşama sevk ettiğini ve bu kişilerin zamanla nedenini bilemediği sağlık sorunları ile karşılaşabildiğini söyledi.
Berkan, bu şekilde ortaya çıkan ve tanı konulamayan ani ölümleri “sessiz ölüm” olarak da adlandırdıklarını ifade etti.
Pıhtı oluşumu ani ölümlere yol açabilir
Uzun süre hareket edilmemesi durumunda kan akışının yavaşlamasına bağlı olarak bacak ve baldırlarda pıhtılar oluşabileceğini belirten Berkan, “Sessiz ölüm olarak da adlandırdığımız pıhtı oluşumu, dakikalar içinde gelişen olumsuz bir tablo sonucunda ani ölümlere yol açabilir. Her 100 kişiden 5’i hayatlarında en az bir kez bu olayla karşılaşmakta. Bu hastalık, dünyada ölüm nedenleri arasında 3. sırada yer almaktadır. Tanıda yaşanan zorluklar göz önüne alındığında bu hastalığın görülme oranının aslında çok daha yüksek olduğu tahmin edilmektedir” diye konuştu.
Yatan hastalarda risk daha fazla
Akciğerlere pıhtı atma riskinin hastanede yatan hastalarda normal kişilerden 10 kat daha fazla görüldüğüne dikkat çeken Prof. Dr. Berkan, “Özellikle hastanelerde beklenmedik hasta ölümlerinin en önemli nedenidir. Ameliyat sonrası, kalp yetmezliği ve nörolojik nedenle uzun süreli yatanlarda, kanser tedavisi görenlerde, kalça kırıklarında, gebelik ve doğum sonrasında pıhtı oluşması olasılığı mutlaka düşünülmeli ve önlem alınmalıdır. Pıhtı oluşumunu engellemek için yatak istirahatlerinde hastaların aralıklarla kaldırılıp dolaştırılması, uzun süre hareketsiz kalınacaksa baldır kaslarının çalıştırması, varis çorabı giyilmesi, ‘heparin’ adlı kan sulandırıcı ilacın verilmesi çok önemli” dedi.
Uzun süre hareketsiz kalmayın
Uzun süre hareketsiz kalınmamasının, pıhtı oluşumuyla ortaya çıkan ani ölümlerden korunmanın en önemli şartı olduğunu vurgulayan Berkan, uzun süre bilgisayar başında kalınmamasını, uçak, otobüs ve arabayla uzun mesafeli yolculuklarda kısa yürüyüşler, bacakların ve ayak bileğinin hareket ettirilmesi gerektiğini önerdi.
Berkan, 50 yaş üzeri kişiler, doğum kontrol hapı kullananlar, damar tıkanıklığı geçirenler, aşırı kilolular, gebeler, kanser hastaları, alkol ve uyuşturucu kullananlar, fazla sigara içenler, genetik yatkınlığı olanlar ile varis hastalarında pıhtı oluşma riskinin daha fazla olduğunu belirterek “Belirtileri, bacakta ya da baldırda şişlik, ağrı ve hassasiyettir. Yaşam tarzında değişiklikler yapılması, kilo verilmesi, sigaranın bırakılması, bol su tüketilmesi ve genetik yatkınlığı olanlarda düzenli ilaç kullanılması hastalık riskini en aza indirir” dedi.
Yolculuk sırasında dikkat etmeniz gerekenler
Çok seyahat eden kişilere de uyarılarda bulunan Berkan, yolculuk sırasında gevşek, sıkmayan, rahat, bol giysiler giyilmesini, bol sıvı alınmasını, alkol ve fazla kahve kullanılmamasını önerdi.
